USDT0 Nedir? Yeni Nesil Stabil Para Rehberi

USDT0, dijital finansın temel taşlarından biri olan USDT’nin farklı blockchain ağları arasında kesintisiz, güvenilir ve düşük maliyetli transferini sağlayan yenilikçi bir çözüm sunarak, zincirler arası likidite yönetiminde merkeziyetsizlik ve şeffaflık avantajlarını birleştiriyor.

Dijital finans dünyasında, USDT (Tether) uzun zamandır en çok benimsenen stabilcoin olarak öne çıkmış, küresel dijital finans sisteminin temel taşlarından biri haline gelmiştir. Ancak, blockchain teknolojisinin farklı zincirlerde hızla yayılması, USDT’nin farklı ağlar arasında transferinde bazı zorlukları beraberinde getirmiştir. Parçalı likidite havuzları, karmaşık köprü çözümleri (bridge) ve arka planda çalışan işlem mekanizmaları, geliştiriciler ve kullanıcılar için ek maliyet ve zaman kaybına neden olmaktadır.

İşte tam bu noktada USDT0 devreye giriyor. LayerZero’nın geliştirdiği Omnichain Fungible Token (OFT) standardını temel alan USDT0, USDT’nin farklı zincirlerdeki likiditesini değiştirmeden, tek bir ortak ağda birleştirerek aktarılmasını sağlıyor. USDT0, yalnızca geleneksel USDT’nin bir çatalı (fork) değil; onun evriminin bir sonraki adımı olarak, zincirler arası transferlerde güvenliği, verimliliği ve kapital etkinliğini artıran yenilikçi bir çözümdür.

2. USDT0 Nedir?

USDT0, USDT’nin doğal varlık değerini ve güvenilirliğini, farklı blockchain ekosistemleri arasında tek bir birleşik likidite ağına entegre eden bir çözümdür. Önemli noktalardan biri, USDT0’ın “wrapped” token ya da sentetik temsiller kullanmaması, doğrudan var olan USDT’nin aynısını sağlamasıdır. Böylece kullanıcılar, farklı zincirler arasında transfer yaparken %100 teminat karşılığı, şeffaf ve güvenilir bir dijital varlıkla işlem yapmanın rahatlığını yaşarlar.

USDT0’ın temel avantajlarından biri de, blockchain ağlarında likidite ve varlık yönetiminin verimli bir şekilde yapılabilmesidir. Merkeziyetsiz bir yapıya sahip olan USDT0, zincirler arası transferlerde işlem süresini kısaltırken, maliyetleri minimuma indirir.

3. USDT0 Nasıl Çalışır?

USDT0, sağlam bir kilitleme (lock) ve basım (mint) mekanizması üzerinde çalışır; bu mekanizma, teminatın (USDT) Ethereum ana zincirinde akıllı sözleşme aracılığıyla kilitlenmesi ve hedef zincirde eşdeğer USDT0 token’larının mint edilmesi prensibine dayanır. İşlem akışı şu adımlardan oluşur:

3.1. Varlıkların Kilitlenmesi

Ethereum Mainnet üzerinde kilitleme: Kullanıcı, USDT transferi başlatmak istediğinde, önce Ethereum Mainnet üzerindeki belirli bir akıllı sözleşmeye USDT’lerini kilitler. Bu işlem, varlıkların güvence altına alınması anlamına gelir.

3.2. Hedef Zincirde Basım (Minting)

Doğru orantılı basım: Ethereum’da kilitlenen USDT’lere karşılık gelen miktarda, hedef zincirde (örneğin Ink, Arbitrum veya Optimism gibi) eşdeğer USDT0 token’ları mint edilir. Bu 1:1 oran, her bir USDT’nin USDT0’a dönüşümünde tam şeffaflık ve teminat güveni sağlar.

3.3. Zincirler Arası Akıllı Mesajlaşma

Gelişmiş mesajlaşma katmanı: USDT0, LayerZero’nın sunduğu OFT standardı aracılığıyla gelişmiş bir mesajlaşma katmanına sahiptir. Bu yapı, farklı zincirler arasında hızlı, düşük maliyetli ve kesintisiz transferleri mümkün kılar. Böylece, kullanıcılar farklı zincirler arasında işlem yaparken, parçalara bölünmüş likidite havuzlarına ve karmaşık köprülere olan ihtiyacı ortadan kaldırır.

3.4. İtfa (Redemption)

Geri çekme işlemi: Kullanıcılar, mint edilmiş USDT0 token’larını tekrar Ethereum Mainnet üzerindeki kilitli USDT’ye çevirebilirler. Bu işlem, kilitli varlıkların açılması ve orijinal USDT’nin serbest bırakılması şeklinde gerçekleşir. Böylece, transfer edilen token’lar arasında tutarlı ve güvenli bir ilişki korunmuş olur.

4. Omnichain Fungible Token (OFT) Modelinin Rolü

USDT0’ın başarısında LayerZero’nın sunduğu OFT standardı kritik bir rol oynamaktadır. OFT, zincirler arası mesajlaşma ve token yönetimi için evrensel bir çerçeve sağlayarak, fragmentation sorununu ortadan kaldırmakta; aynı zamanda yüksek güvenlik, ölçeklenebilirlik ve verimlilik sunmaktadır.

4.1. Birleşik Likidite Yönetimi

OFT standardı, tüm desteklenen zincirlerde likiditenin etkili bir şekilde yönetilmesini sağlar. Bu, farklı zincirlerde dağılmış likidite havuzlarının oluşturduğu bölünmüş yapıyı ortadan kaldırır ve kapital etkinliğini artırır.

4.2. Güvenlik

LayerZero’nın dezavantaj olarak ele alınabilen merkezi olmayan oracles ve relayer’lar aracılığıyla sağlanan yüksek güvenlik katmanı, tüm zincirler arası transferlerin güvenliğini temin eder. Bu sistem, her işlemin ayrı güvenlik kontrollerinden geçerek doğrulanmasını sağlar.

4.3. Ölçeklenebilirlik

OFT modeli, yeni zincirlerle entegrasyonun sorunsuzca gerçekleşmesine olanak tanır. Böylece, USDT0’ın işlevselliği, gelecekte ortaya çıkacak blockchain ekosistemlerine de kolaylıkla uyarlanabilir.

4.4. Verimlilik

Ara köprüler veya “wrapped” token kullanımına gerek kalmadan doğrudan zincirler arası transferi mümkün kılan OFT standardı, sistem karmaşıklığını ve operasyonel maliyetleri azaltır. Bu durum, her transferde daha hızlı ve daha güvenilir bir işlem akışı sağlar.

5. USDT0’ın Kullanım Senaryoları

USDT0, karmaşık zincirler arası likidite yönetimini kolaylaştıran ve kullanıcı deneyimini geliştiren çok yönlü bir yapı sunar. Hem blockchain ağı yöneten platformlar hem de bireysel kullanıcılar ve merkezi borsalar (exchange) için çeşitli kullanım senaryoları bulunmaktadır.

5.1. Zincirler İçin Kullanım Alanları

Sahiplik Esnekliği: USDT0, gerektiğinde USDT’nin Tether’e ait olduğunu gösterecek şekilde sözleşme sahipliğinin kolayca devredilebilmesine olanak tanır. Böylece, aynı ağ içerisinde USDT’nin birden fazla versiyonunun bulunması sonucu oluşabilecek fragmentasyon riski ortadan kalkar.

Gelişmiş Uyum Araçları: USDT0, regülasyon gereksinimlerine uyum sağlamak amacıyla kara listeye alma ve dondurma (freeze) gibi gelişmiş uyum özellikleri sunar. Bu sayede, yasal gerekliliklerin ve kolluk kuvvetlerinin taleplerine etkin şekilde yanıt verilebilir.

Geleceğe Uyumlu Tasarım: Sürekli evrilen blockchain teknolojileri göz önünde bulundurularak, USDT0 fonksiyonellik olarak güncellenebilir, akıllı sözleşme protokollerine uyum sağlayabilir ve yeni ekosistemlerle entegrasyonu kolaylaştırır.

Hızlı Ödeme Süreleri: Transfer işlemleri, 30 saniyeden birkaç dakikaya kadar tamamlanabilmekte; bu da yüksek hız ve düşük gecikme süresi ile ödemelerin gerçekleştirilmesini sağlar.

Ekosistemler Arası Geniş Bağlantı: USDT0, sektörün önde gelen blockchain ağları ile entegrasyonu sayesinde, sermaye akışını hızlandırarak zincirler arası fonksiyonelliği artırır.

Basitleştirilmiş Entegrasyon Süreci: USDT0’ı mevcut blockchain altyapınıza entegre etmek, geleneksel ERC-20 token’ları ile çalışma sürecine benzer; bu sayede özel köprü çözümleri veya ekstra likidite havuzu yönetimi gibi zorluklar ortadan kalkar.

5.2. Kullanıcılar İçin Avantajlar

Sorunsuz Zincirler Arası Transfer: USDT0, farklı zincirlerdeki USDT transferlerini, birden çok bağımsız köprüye veya parçalı likidite havuzlarına ihtiyaç duymadan, doğrudan ve güvenli bir biçimde gerçekleştirir.

Genişletilmiş DeFi Erişimi: USDT0, ilk etapta Ink üzerinde devreye girmiş olup, yakın gelecekte diğer büyük blockchain ağlarıyla da entegre olacağı için, DeFi dünyasında çeşitli fırsatlara kolay erişim sağlamaktadır.

Geliştirilmiş Güvenlik ve Şeffaflık: Tek bir birleşik likidite ağı üzerinden yürütülen işlemler, kullanıcıların varlıklarının güvenli yönetilmesini ve aracı risklerinin en aza indirilmesini garanti eder.

Düşük İşlem Ücretleri: 1:1 teminat yapısı ve doğrudan zincirler arası transfer mekanizması sayesinde, işlemler hem hızlı hem de düşük maliyetlidir.

5.3. Borsalar (Exchange) İçin Faydalar

Çok Zincirli Destek: USDT0’ın izin gerektirmeyen (permissionless) akıllı sözleşmeleri, farklı zincirlerdeki mevduat ve çekim işlemlerini entegre ederken, her bir ağ için ayrı likidite yönetimi veya dengelenmiş fonların (float) sağlanmasına gerek bırakmaz.

Sorunsuz İşlem Süreçleri: OFT standardı sayesinde token’lar, zincirler arasında güvenli ve verimli bir şekilde transfer edilir; bu durum, kullanıcı deneyimini iyileştirirken, işletmelerin de güvenlikten ödün vermeden hızlı işlem yapabilmesini sağlar.

Hızlı Ethereum İtfa İşlemleri: USDT0, Ethereum üzerinde kilitlenen USDT’lerin geri alınmasını saniyeler veya dakikalar içinde gerçekleştirebilme avantajına sahiptir. Bu durum, merkezlerin kasa yönetimini kolaylaştırır ve likidite parçalamasını önler.

Kolay Entegrasyon: Geliştiriciler, USDT0’ı mevcut ERC-20 tabanlı altyapılarıyla entegre ederken ekstra geliştirme maliyetleri veya karmaşık çözümler üretmek zorunda kalmazlar.

6. USDT0’ı Kullanmanın Adım Adım Rehberi

USDT0, kullanıcı dostu arayüzleri ve basit işlem adımları sayesinde, farklı blockchainler arasında USDT transferi yapmak isteyenler için ideal bir çözümdür. İşte, USDT0’ın arayüzünü kullanarak transfer işlemlerini nasıl yapabileceğinizin adım adım rehberi:

6.1. Transfer Sayfasına Erişim

Transfer Butonuna Tıklayın: Web sitesindeki yeşil Transfer butonuna tıklayarak, transfer arayüzüne ulaşabilirsiniz. (Detaylı görsel rehber için buraya göz atabilirsiniz.)

6.2. Cüzdanınızı Bağlayın

Cüzdan Seçimi: “Connect” butonuna tıkladığınızda, çeşitli cüzdan seçeneklerinin bulunduğu bir pencere açılacaktır. Örneğin, MetaMask gibi popüler cüzdanlar arasında seçim yaparak bağlantıyı sağlayabilirsiniz.

6.3. Kaynak ve Hedef Zinciri Belirleyin

Ağ Seçimi: UI’daki “From” ve “To” bölümlerine tıklayarak, transferi yapmak istediğiniz kaynak ve hedef zinciri seçin. Örneğin, Ethereum Mainnet’ten Ink’e ya da başka uygun zincir kombinasyonlarına geçiş yapabilirsiniz.

6.4. Transfer Miktarını Girin

Miktar Belirleme: Transfer etmek istediğiniz USDT miktarını girin. Örneğin, Ethereum’daki cüzdanınızdan 10 USDT’yi seçtiğiniz hedef zincir üzerinde USDT0 olarak transfer etmek isteyebilirsiniz.

6.5. Hedef Zincirde Gas Ücreti Ayarlayın

Gas Ayarlama: Eğer transfer yapmak istediğiniz hedef zincirde gas (işlem ücreti) bakiyeniz yoksa, sistem size “Add Gas” seçeneği sunacaktır. Buradan, “None”, “Medium”, “Max” ya da ihtiyacınıza göre özel gas miktarını belirleyebilirsiniz.

6.6. Transferi Başlatın

Onaylama İşlemleri: Transfer butonuna tıklayarak işlem sürecini başlatın. İşlem iki adımda gerçekleşir:
- Adım 1: Harcama limitinin onaylanması (approve).
- Adım 2: Köprü transferi (bridge) işlemi.

Her iki adımda da işlemi onayladıktan sonra, token’larınızın transferi başlar ve kullanıcı arayüzü, transferin tahmini varış süresini gösterir.

6.7. İsteğe Bağlı: Hedef Adres Ekleyin

Alternatif Hedef: Transferi başka bir cüzdana yapmak isterseniz, “From” bölümünün üstündeki yeşil cüzdan ikonuna tıklayarak hedef cüzdan adresini değiştirebilirsiniz.

Bu adımlar, USDT0 arayüzünde kullanıcı deneyimini basitleştirerek, zincirler arası transferlerin sorunsuz ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesini amaçlamaktadır.

7. Teknik Dokümantasyon: Mimari ve Arayüz Referansları

USDT0, LayerZero’nın OFT standardını temel alarak, token fonksiyonelliğini zincirler arası mesajlaşmadan ayıran modüler bir mimariye sahiptir. Bu sayede, token ve mesajlaşma bileşenleri bağımsız olarak güncellenebilirken, tüm zincirlerde tutarlı token davranışı korunur.

7.1. Temel Bileşenler

USDT0’ın altyapısında üç ana bileşen yer almaktadır:

OAdapterUpgradeable (Ethereum üzerinde):
– LayerZero OFT işlevselliğini uygular.
– Hem gönderim hem de alım işlemlerinde zincirler arası mesaj gönderiminden sorumludur.
– Ethereum üzerindeki TetherToken sözleşmesiyle doğrudan etkileşim kurar; USDT’nin kilitlenmesini ve açılmasını yönetir.

OUpgradeable (Diğer zincirlerde):
– LayerZero OFT işlevselliğini diğer zincirlerde uygulayarak, mesajlaşmayı yönetir.
– TetherTokenOFTExtension ile etkileşime girerek mint/burn işlemlerini kontrol eder.

TetherTokenOFTExtension (Diğer zincirlerde):
– OFT için mint/burn arayüzü sunar.

Bu yapı, Ethereum’dan diğer zincirlere USDT transferinin kesintisiz ve güvenli olmasını sağlamaktadır.

7.2. Arayüz Referansları

USDT0 token, yaygın olarak kullanılan ERC20 standardının yanı sıra ERC20Permit (EIP-2612) ve EIP-3009 (gasless transfer) standartlarını da uygular. Bu arayüzler, entegrasyon ve kullanım açısından geliştiricilere esneklik sağlar.

Örneğin, temel ERC20 fonksiyonları aşağıdaki gibidir:

interface IERC20 {
    function transfer(address to, uint256 amount) external returns (bool);
    function transferFrom(address from, address to, uint256 amount) external returns (bool);
    function approve(address spender, uint256 amount) external returns (bool);
    function allowance(address owner, address spender) external view returns (uint256);
    function balanceOf(address account) external view returns (uint256);
    function totalSupply() external view returns (uint256);
}

Buna ek olarak, OFT arayüzü, zincirler arası transfer işlemlerinde kullanılan parametreleri ve mesajlaşma ücretlerini yönetmektedir. OFT arayüzüne dair örnek bir kod parçası şu şekildedir:

interface IOFT {
    struct SendParam {
        uint32 dstEid;
        bytes32 to;
        uint256 amountLD;
        uint256 minAmountLD;
        bytes extraOptions;
        bytes composeMsg;
        bytes oftCmd;
    }
    // ...
    function send(
        SendParam calldata sendParam,
        MessagingFee calldata fee,
        address refundAddress
    ) external payable;
}

7.3. Farklı Zincirlerdeki Dağıtımlar

USDT0, farklı blockchain ağlarında aktif olarak çalışmaktadır. Aşağıda, bazı zincirlerdeki dağıtım adresleri özetlenmiştir:

Ethereum Mainnet:
OAdapterUpgradeable: 0x6C96dE32CEa08842dcc4058c14d3aaAD7Fa41dee
Safe: 0x4DFF9b5b0143E642a3F63a5bcf2d1C328e600bf8

Arbitrum One:
ArbitrumExtensionV2: 0xFd086bC7CD5C481DCC9C85ebE478A1C0b69FCbb9
OUpgradeable: 0x14E4A1B13bf7F943c8ff7C51fb60FA964A298D92

Berachain, Ink, Optimism, Unichain, Corn:
Her ağ için TetherTokenOFTExtension, OUpgradeable ve ilgili güvenli adresler tanımlanmış olup, entegrasyon süreçleri benzer şekilde gerçekleştirilmektedir.

7.4. Güvenlik Yapılandırması (DVN)

USDT0, LayerZero DVN ile USDT0 DVN olmak üzere çift katmanlı DVN güvenlik yapılandırmasını kullanır. Bu sistem, zincirler arası mesajların payloadHash’ının her iki DVN tarafından da bağımsız şekilde doğrulanmasını sağlar. Böylece, cross-chain transferler ek bir güvenlik katmanıyla korunur. Güvenlik yapılandırması ve daha detaylı bilgiler için LayerZero’nın resmi dokümantasyonu incelenebilir.

7.5. Güvenlik ve Denetimler

USDT0, gelişmiş güvenlik protokolleriyle desteklenmekte olup, Immunefi üzerindeki bug bounty programı kapsamında kritik güvenlik açıklarını bulmak için 6 milyon dolara kadar ödül verilmektedir. Ek olarak, USDT0’ın akıllı sözleşmeleri, Guardian, ChainSecurity ve Paladin gibi firmalar tarafından denetlenmiş ve güncel denetim raporlarına resmi kaynaklardan erişilebilir durumda sunulmaktadır.

8. Gelecek Perspektifi ve USDT0’ın Ekosisteme Katkısı

USDT0, dijital finansın dinamik yapısına uyum sağlayacak şekilde tasarlanmış yenilikçi bir projedir. Geliştiriciler ve kullanıcılar, zincirler arası transferlerde yaşanan sorunları artık tek bir birleşik likidite ağı üzerinden aşabileceklerdir. Bu durum; ödemelerin hızlanması, işlem maliyetlerinin düşmesi ve genel finansal sistemde şeffaflık ile güvenilirliğin artması gibi avantajlar sunar.

Ayrıca, OFT standardının sağladığı modüler yapı, USDT0’ın gelecekte ortaya çıkacak yeni blockchain ekosistemleriyle entegre olmasına olanak tanır. Bu sayede, platform sürekli olarak genişleyip, inovatif çözümler üretebilir. Kullanıcılar için basitleştirilmiş transfer adımları, borsalar için entegrasyon kolaylığı ve zincirler arası uyum, USDT0’ın hem bireysel hem de kurumsal yatırımcıların dijital finansal ekosisteminde kritik bir rol oynamasını sağlayacaktır.

9. Sonuç

USDT0, global dijital finansın evriminde, zincirler arası likidite ve transfer işlemlerini basitleştiren yenilikçi bir çözümdür. Ethereum üzerinde kilitlenen USDT’nin, LayerZero’nın OFT standardını kullanarak farklı blockchain ağlarına sorunsuzca aktarılması, %100 teminat garantisi sunarken, kullanıcılar, borsalar ve blockchain altyapısı geliştiren platformlar için büyük avantajlar sağlar.

Kapsamlı mimarisi, modüler yapısı, gelişmiş güvenlik önlemleri ve kolay entegrasyon süreci sayesinde USDT0, blockchain ekosisteminde zincirler arası transferlerde standart bir çözüm olarak öne çıkmaktadır. Dijital finansın hızla evrildiği bu dönemde, USDT0 sadece bir stabilcoin değil; aynı zamanda verimlilik, şeffaflık ve güvenlik odaklı, birleşik bir likidite ağı sunarak küresel finansal sistemin geleceğine yön vermektedir.

Özellikle, kullanıcı dostu transfer arayüzü, gelişmiş uyum ve regülasyon araçları, merkezi borsalar için pratik entegrasyon çözümleri ve doğrudan zincirler arası mesajlaşma yapısı ile USDT0, hem bireysel hem de kurumsal kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamakta ve dijital finans alanındaki işlemlerin daha etkin, hızlı ve güvenli gerçekleştirilmesine olanak tanımaktadır.

Sonuç olarak, USDT0, mevcut USDT’nin evrimleşmiş versiyonu olarak, blockchain teknolojilerinin sunduğu esnekliği ve verimliliği kullanarak, likidite fragmentasyonunu ortadan kaldırır; düşük işlem maliyetleri, hızlı transfer süreleri ve gelişmiş güvenlik önlemleri ile dijital finans dünyasında yeni bir standart oluşturur. Geliştirilen ekosistem ve sürekli güncellenen teknik altyapı, kullanıcılar ve piyasa oyuncuları için uzun vadeli ve sürdürülebilir bir finansal değer yaratmaktadır.

USDT0, dijital finans dünyasında likidite ve transfer zorluklarına pratik çözümler sunarak, blockchain teknolojisinin getirdiği yeniliklere öncülük eden bir proje olarak dikkat çekiyor. Yukarıda bahsedilen tüm teknik detaylar, kullanım rehberi, mimari ve güvenlik yapılandırmaları, USDT0’ın neden evrimin bir parçası olarak görülmesi gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır. Global dijital finans ve merkeziyetsiz ekosistemlerin geleceği göz önüne alındığında, USDT0, hem yatırımcılar hem de teknoloji geliştiriciler için stratejik bir avantaj sağlamaktadır.

Bu rehber, USDT0’ın sunduğu özellikleri, teknolojik altyapısını ve kullanım senaryolarını kapsamlı bir biçimde ele alırken, dijital varlıklar arasındaki transferlerde verimliliği artırmayı ve güvenliği en üst seviyeye çıkarmayı hedeflemektedir. USDT0’ın evrimleşen yapısı ve gelişim süreci, gelecekte daha geniş bir blockchain ekosistemine entegre olarak, dijital finansın dönüşümünde belirleyici bir rol oynayacaktır.

Kaynaklar

Resmi Dokümantasyon: USDT0 hakkında detaylı teknik bilgiler, kullanım kılavuzları ve ek belgeler için https://docs.usdt0.to adresi.
LayerZero Dokümantasyonu: OFT standardı, zincirler arası mesajlaşma ve güvenlik yapılandırmaları hakkında ek bilgi için LayerZero’nın resmi dokümantasyon kaynakları.
Güvenlik ve Denetim Raporları: Guardian, ChainSecurity ve Paladin gibi güvenlik denetim raporları, USDT0’ın akıllı sözleşmelerinin güvenliğini doğrulamaktadır.
Immunefi Bug Bounty Programı: Kritik güvenlik açıklarına yönelik ödüller ve kapsam hakkında detaylı bilgi için resmi bug bounty sayfası.

İçerik hazırlandığı esnada $USDT0 ile ilgili finansal bilgilere aşağıdaki görselden ulaşabilirsiniz.

 
Uyarı: Paylaşılan haberler, veri ve grafikler bilgi amaçlı olup yatırım tavsiyesi ya da danışmanlığı kapsamında değerlendirilemez. Bunun yanı sıra haber ve materyallerin al ya da sat yönünde bir telkinde bulunmak gibi bir işlevi ve misyonu da bulunmamaktadır. Kişilerin kişisel araştırma yapmaları kendi sorumlulukları olup, detaylı araştırmanın yatırım öncesi önemli bir şart olduğunu öneririz.

İçerik ve görseller YZ yardımıyla oluşturulmaktadır.

Ayrıca, kripto paraların doğası gereği yüksek risk barındırdığı göz önünde bulundurularak hareket edilmelidir. Risksiz kazanç hiçbir sektörde olmadığı gibi, kripto paralar özelinde de yoktur.