Telegram Oyunlarında Bir Devrin Sonu: Tap-to-Earn Modeli Gözden Düşüyor mu?
Tap-to-earn modeli Telegram oyunlarında cazibesini yitiriyor; artık oyuncular sadece kazanç değil, sosyal ve eğlenceli deneyimler arıyor.

- 2024’te milyonlarca kullanıcıyı Telegram platformuna çeken tap-to-earn oyunları, Notcoin kurucularının son açıklamalarıyla artık sürdürülemez olarak nitelendiriliyor.
- Notcoin, Hamster Kombat ve Yescoin gibi projeler kısa sürede büyük bir oyuncu kitlesi yakalasa da, sadece “kazanç odaklı” oyunların artık ilgi görmediği açıkça ortada.
- Oyuncuların motivasyonu eğlence ve sosyal etkileşime kayarken, geliştiriciler yeni nesil oyunlarda Web3 teknolojisini yalnızca bir “ek bileşen” olarak konumlandırıyor.
- Bu gelişmeler, hem oyun ekonomisinin geleceğini hem de Türkiye’deki yatırımcı ve oyuncu ilgisini yakından ilgilendiriyor.
Telegram Web3 Oyunlarında Tap-to-Earn Modelinin Dönüşümü ve Geleceği
2024 yılında Telegram tabanlı Web3 oyunları, tap-to-earn (dokun-kazan) mekanikleriyle kısa sürede büyük popülarite kazandı. Tap-to-earn, oyunculara basit dokunuşlarla kripto kazandıran yeni bir oyun türü olarak tanımlanıyor; bu oyunlarda “oynun” temel cazibesi kullanıcıların ekrana basarak dijital varlık biriktirmesine dayanıyor. Örneğin, TON blokzinciri üzerinde geliştirilen Notcoin, Hamster Kombat ve Yescoin gibi oyunlar, milyonlarca kullanıcıya ulaştı. BitDegree’nin derlediği bilgilere göre Hamster Kombat bir ara 155 milyon aktif kullanıcıya erişmişti. Benzer şekilde, Notcoin çıkışından üç ay içinde 30 milyondan fazla kullanıcı kazandı. Basit oynanışı ve kripto ödülleriyle Hamster Kombat ve Yescoin gibi oyunlar kısa sürede Telegram’ın en popüler oyunları arasına girdi. Bu oyunlar, kullanıcı tabanını hızla kripto ekosistemine çekti ve Telegram’ın kitle iletişim platformu olarak potansiyelini ortaya koydu. Yine de, tüm bu yükselişe rağmen, tap-to-earn modelinin uzun vadede sürdürülebilirliği son dönemde sorgulanır hale geldi.
Notcoin’in Açıklamaları: “Tap-to-Earn Muhtemelen Öldü” ve Motivasyon Değişimi
Token2049 etkinliğinde Notcoin ekibi, tap-to-earn dönemiyle ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Notcoin kurucularından Vladimir Plotvinov’a göre tap-to-earn oyunları artık sürdürülebilir değil ve “muhtemelen öldü”. Plotvinov, geliştiricilerin çok daha eğlenceli ve ilgi çekici oyun mekaniklerine odaklanmaya başladığını belirtti. Bu görüşün temelinde, oyuncu motivasyonundaki değişim yatıyor. Notcoin’un diğer kurucu ortağı Sasha Plotvinov da Cointelegraph’a verdiği röportajda, başlangıçta oyuncuların yalnızca “kazanç için” oyunlara geldiğini, ancak sonrasında aslolanın oyun deneyimi ve sosyal etkileşim olduğunu vurguladı. “Kazanç için gelen kullanıcıların motivasyonu sadece bir şeyler kazanmaya odaklanır. Oysa oyunlarda eğlenmek, arkadaşlarımla birlikte oynamak isteği ön plandadır” sözleri bu değişimi özetliyor. Yani artık oyuncular, sadece token toplamak yerine, oyun oynayarak eğlenmeyi ve arkadaşlarıyla sosyal paylaşımı önemsiyor.
Bu değişim dolayısıyla tap-to-earn projeleri doğal olarak ilk dalgada yaşadıkları başarıdan uzaklaştı. Notcoin daha önce Telegram’a kripto kullanıcıları kazandırma konusunda önemli rol oynamış olsa da, uzun vadede oyuncu ilgisini tutmakta zorlanıyor. Vladimr Plotvinov’un da belirttiği gibi, tap-to-earn oyunları “ilk yükseliş trendinden sonra” oyuncuları elde tutamadı ve artık farklı oyun türlerine geçiş yapılıyor. Özetle, Notcoin ekibine göre tap-to-earn sadece kısa süreli heyecan yaratan bir fenomen olarak kaldı; artık oyun geliştiricilerin önceliği, oyunculara gerçek eğlence sunan ve sosyal etkileşim imkanı veren yeni modeller geliştirmek.
Oyuncu Davranışlarındaki Değişim: Farming’den Eğlenceye Geçiş
2024’te Telegram oyunlarındaki patlama, oyuncu davranışlarında dramatik bir kaymaya işaret etti. Erken dönem tap-to-earn oyunları, oyuncuları token “farming” yöntemleriyle cezbetti. Ancak Cointelegraph’a göre oyuncular bir projede kazabileceklerini elde ettikten hemen sonra hızla başka bir oyuna geçmeye başladı. Yani, oyuncular game-hopping yaparak projeler arasında dolaştı; tek motivasyonları bir oyunda ne kadar kripto kazanabilecekleriydi. Notcoin ekibi bu süreci “kazanç için gelen kullanıcıların motivasyonları sadece bir şeyler kazanmaya odaklanır” şeklinde özetledi.
Ancak artık bu motivasyon değişiyor. Bir yandan oyuncular, oyun oynarken finansal ödüllerin ötesinde “eğlence” ve “sosyal deneyim” aramaya başladı. Gerçek bir oyun deneyimi arayan kitle, sadece ekrana basarak token biriktirmek yerine, arkadaşlarıyla birlikte oynayabileceği ve gerçek eğlence sunan oyunları tercih ediyor. Bu yeni eğilim, farming davranışının geride kaldığını gösteriyor. Telegram’ın ilk dönem oyunları çoğunlukla bireysel farming aktiviteleriyken, oyuncular artık daha kalıcı, sosyal mekaniklere sahip oyunlara yöneliyor. Özetle oyuncu davranışında “farming’den eğlenceye” doğru kayma yaşanıyor: Para kazanmayı öncelikli hedef kabul eden kullanıcılar yerini, arkadaş gruplarıyla vakit geçirme ve keyif alma isteğine bırakıyor. Bu dönüşüm, tap-to-earn modelinin cazibesini azaltan temel etkenlerden biri olarak öne çıkıyor.
Web3 Oyunlarında Sosyal Etkileşim Eksikliği ve Sürdürülebilirlik Sorunları
Tap-to-earn oyunlarının önemli bir zayıflığı, sosyal etkileşim eksikliği olarak tanımlanabilir. İlk dalga Telegram oyunlarının hiçbiri oyunculara gerçek anlamda arkadaş çevresiyle oynamak veya iletişim kurmak gibi sosyal deneyimler sunmadı Bu eksiklik, oyuncuların ilgisini çabuk kaybetmesine neden oldu. Notcoin ekibi, oyunların yayımlanmasının ardından kullanıcıların tekrar gelmesini sağlayacak sosyal öğelerin yetersiz olduğuna dikkat çekti. Başka bir deyişle, tap-to-earn modelleri kullanıcıları sadece kripto oyun ekonomisine katılım için çekti; fakat ortak oynamayı, sohbet etmeyi veya topluluk etkinliklerini içermediğinden, oyuncular token topladıktan sonra oyundan uzaklaştı.
Bir başka temel sorun ise sürdürülemezlik meselesi. Tap-to-earn oyunları, büyük ödül havuzlarına ve airdroplara dayanıyor, ancak bu sistemler uzun vadede dengeli kalamıyor. Notcoin’dan Plotvinov’un vurguladığı gibi, tap-to-earn oyunları “sürdürülebilir değiller” ve bu yüzden tarihe karışma riski taşıyor. Hem yatırımcı hem oyuncu psikolojisi açısından bakıldığında, sadece kısa vadeli token dağıtımlarına dayanan model, piyasa manipülasyonları ve fiyat dalgalanmalarına açıktır. Örneğin, Ston.Fi’nin iş geliştirme müdürü Martin Masser da Notcoin başarısının geçici olabileceğine işaret ederek, bu tür projelerin “sadece kısa vadeli başarılar sağlayabileceğini” ve sürdürülebilir mekaniklere sahip oyunların daha başarılı olacağını belirtti. Yani tap-to-earn, başlangıçta yüksek kullanıcı sayıları çekecek gibi görünse de, sosyal öge eksikliği ve ekonomik sürdürülemezliği yüzünden uzun ömürlü tutunamıyor. Yeni nesil Telegram oyunlarının, temel değer önerisi olarak sadece kripto kazanmayı ön plana çıkarmaktan ziyade “eğlence” ve “topluluk” sunması gerektiği vurgulanıyor.
AI Destekli Telegram Oyunu Geliştirme: Pratikler ve Zorluklar
Notcoin ekibi, Telegram platformunda oyun geliştirmeyi desteklemek için yapay zekânın rolüne de dikkat çekti. Plotvinov’a göre yapay zeka araçları sayesinde geliştiriciler oyun kodunu çok daha hızlı yazabiliyor. “Zaman kazandırıyor. Teslim süremi hızlandırıyor. Olağanüstü görevler yerine, kolay işleri tasarruf ederek kodu daha hızlı yazıyorum” diyerek AI’ın geliştirme sürecini hızlandırdığını belirtti. Bu durum, küçük ekiplerin Telegram botları veya mini uygulamaları hızla prototiplemesine imkan sağlıyor. Özellikle Telegram gibi geniş bir kitleye sahip bir platformda, hızlı geliştirme rekabet avantajı yaratabilir.
Bununla birlikte, Plotvinov yapay zeka kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken noktaları da sıraladı. Geliştiricilerin API entegrasyonu, sistem mimarisi ve yüksek trafik altında çalışma gibi teknik ayrıntılara özen göstermesi gerektiğini vurguladı. Örneğin, oyun sunucuları çok fazla kullanıcıya hizmet ederken çökme riski taşıdığından, AI tarafından üretilen kodun sorunsuz çalışıp çalışmadığı test edilmeli. Öte yandan güvenlik açısından da, şablon tabanlı kod üretimi bazen açıklar barındırabileceği için uzman denetimi elzem. Sonuç olarak, Telegram’da AI destekli oyun geliştirme zaman kazandıran ve olanakları genişleten bir araç olsa da, işin karmaşık altyapı ve güvenlik yönlerinin ihmal edilmemesi gerekiyor. Yatırımcılar ve geliştiriciler, bu teknolojiden maksimum faydayı sağlamak için deneyimli ekip ve titiz test süreçleriyle riskleri minimize etmeye çalışıyor.
Telegram’ın Oyun Ekosistemi Potansiyeli (WeChat ve Facebook Örneği)
Telegram’un kendine özgü özellikleri ve devasa kullanıcı tabanı, platformu büyük bir oyun ekosistemi vaadi haline getiriyor. Notcoin ekibinden Uliana Salo’ya göre, Telegram şimdiden WeChat ve Facebook gibi oyun ekosistemine sahip dev platformlara benzer bir potansiyele sahip. Salo, “Zaten oyun ekosistemlerine sahip WeChat ve Facebook’a benzer bir platformumuz var ve bu çok büyük bir pazar. Kullanıcı sayısı hemen hemen aynı” diye konuştu. Bu tespit, Telegram’un yaklaşık 900-950 milyon küresel kullanıcıya sahip olmasını dikkate alıyor. (VentureBeat verilerine göre Telegram’ın blokzincir dostu mesajlaşma servisini kullanan 900 milyonun üzerinde kişi bulunuyor.)
Bu büyüklük, Telegram’ı gelişmiş bir mini-app ekosistemi için ideal bir zemin haline getiriyor. Çince WeChat, mini program oyunlarıyla aylık milyonlarca dolarlık gelir elde eden, kullanıcıları sıkı tutan başarılı bir örnek. Telegram da TON blokzinciri entegrasyonuyla benzer bir stratejiyi uygularsa, önemli bir mobil oyun platformuna dönüşebilir. Uliana Salo, şu anda platformda büyük yayınevleri veya yatırımcı fonlaması eksik olsa da büyümenin üstel olacağına inanıyor. Halihazırda Telegram, geliştiricilere şeffaf bir dağıtım ve erişim ortamı sunuyor; TON altyapısı ise ödeme ve varlık yönetimi kanalları sağlıyor. Ayrıca PlaysOut gibi girişimler, binlerce Web3 mini-oyunu Telegram’a taşımayı planlıyor. Tüm bu gelişmeler, Telegram’ın yaklaşan dönemde WeChat/Facebook tarzı entegre bir oyun platformu olabileceğine işaret ediyor.
Türkiye’de İlgi, Kısa Vadeli Hype ve Geleceğe Dönük Beklentiler
Türkiye’de de kripto meraklıları ve oyun toplulukları Telegram tabanlı oyunları yakından takip etti. Özellikle Notcoin ve Hamster Kombat gibi projeler, sosyal medyada sıkça konuşuldu ve kullanıcı gruplarında tanıtıldı. Nitekim yerel kaynaklar, 2024’te Telegram’ın kullanıcı sayısını 950 milyona çıkardığını ve kullanıcıların yaklaşık %20’sinin aktif oyun oynadığını rapor etti. Yani büyük bir kitle bu yeni oyun modeline bir şans verdi. Ancak bu ilgide önemli bir kısa vadeli heyecan (hype) olduğu gözlendi. Notcoin’ın devasa bir airdrop ile desteklenen çıkışı, Türkiye’de de yükselen beklentilerin bir yansımasıydı, ancak Masser’in de işaret ettiği üzere bu tür projeler kısa ömürlü kaldı.
Benzer şekilde, Hamster Kombat’a yönelik tartışmalar Türkiye’de de yankı buldu. Mart 2024’te başlayan Hamster Kombat, birkaç ay içinde 300 milyon kullanıcıya ulaşarak büyük bir başarı sağlamıştı. Ancak Eylül 2024’te açıklanan airdrop planında, oyunculara vaat edilen toplam HMSTR tokenlerinin yalnızca %11,25’inin ilk aşamada dağıtılacağı duyurulduğunda tepki oluştu. Kullanıcılara göre bu dağıtım adaletsizdi ve heyecan yerini hayal kırıklığına bıraktı. Bu olay, Türkiye’deki oyuncuların kısa vadeli kazanç beklentisinin ne kadar kırılgan olduğunu gösterdi.
Geleceğe dair beklentiler ise farklı bir yöne kayıyor. Türkiye’deki oyuncu ve yatırımcı çevreleri, artık yalnızca “bedava kripto” değil, aynı zamanda kaliteli oyun deneyimi arıyor. Yerel forumlarda, Telegram oyunlarının eğlenceli versiyonlarının geliştirilmesi gerektiği sıkça dile getiriliyor. Kanal yöneticileri ve topluluk liderleri, “Oyuncular token için oynamayacak, oyun keyfi için oynayacak” tavsiyeleriyle yapıcı bir dönüşüme işaret ediyor. Bu bağlamda, Notcoin ekibinin “oyunun temelde eğlenceyle kazanma hissini birleştirecek” modeller üzerinde çalışması önemli bulunuyor. Sonuç olarak, Türkiye’deki ilgi büyük oranda hype (bilişsel çılgınlık) şeklindeyken, ilerleyen dönemde oyuncuların kaliteli içerik ve sürdürülebilir ekonomi vadeden projelere yöneleceği tahmin ediliyor.
Uyarı: Paylaşılan haberler, veri ve grafikler bilgi amaçlı olup yatırım tavsiyesi ya da danışmanlığı kapsamında değerlendirilemez. Bunun yanı sıra haber ve materyallerin al ya da sat yönünde bir telkinde bulunmak gibi bir işlevi ve misyonu da bulunmamaktadır. Kişilerin kişisel araştırma yapmaları kendi sorumlulukları olup, detaylı araştırmanın yatırım öncesi önemli bir şart olduğunu öneririz.
İçerik ve görseller YZ yardımıyla oluşturulmaktadır.
Ayrıca, kripto paraların doğası gereği yüksek risk barındırdığı göz önünde bulundurularak hareket edilmelidir. Risksiz kazanç hiçbir sektörde olmadığı gibi, kripto paralar özelinde de yoktur.