Türkiye menşeili kripto para borsaları güvenilir mi?

0

Son dönemde Türkiye’de kripto para borsaları ile ilgili gündeme gelen çeşitli hukuki gelişmeler dolayısıyla, yerel borsaların ne kadar güvenli olduğunu ele almak istedik.

borsa

Kripto paraların geçtiğimiz yıllar yaşadığı önemli büyüme sonrası kurulan yeni borsa sayısında da ciddi artış görülmektedir. Özellikle, Bitcoin‘in tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 20 Bin Dolar değerini görmesinden sonra Dünya’nın her noktasında yeni borsalar kurulmaya başlandı. İnsanlar için yeni para kazanma yollarından biri haline geldi. Zira uluslarlarası borsalardan olan Binance’ın 2018 yılı için Milyar Dolarlık kâr elde etmesi iştahları daha da kabarttı. Dolayısıyla Türkiye’de de onlarca yeni borsa açılması girişimine şahit olduk. Peki böyle bir ortamda bu borsalara ne kadar güvenebiliriz?

13 Milyon Dolarlık vurgun; borsa hangisi?

Şu an Türkiye’de onlarca farklı TR menşeili kripto para borsası aktif olarak hizmet vermektedir. 13 Şubat’ta resmi devlet kanalı olan TRT‘nin TRTHaber internet sitesinde kripto borsa ve hırsızlık ile ilgili bir haber yayınlandı. Haberde hangi borsanın olayın tarafı olduğu ifade edilmemesi karşın, çeşitli spekülatif veriler elimizde mevcut. Fakat, borsanın resmi açıklama yapmasını beklediğimizden dolayı, öncelikle yanıtlarını bekleyeceğiz.

Haberde, 13 milyon Türk Lirası değerinde kripto parayı farklı adreslere gönderen şüpheli 23 kişiden 6’sının tutuklandığı bilgisine yer veriliyor.

Olayın yaşandığı saat ve tarih ise 20 Aralık 2018 tarihi 04:00-07:00 dolaylarında olduğu aktarılan haberde; Bitcoin, Ether ve XRP ilişkili bir hack saldırısı sonucu yerel borsadan çalındığına yer veriliyor.

Yatırımcıların, özellikle kripto paralara yaptıkları ciddi yatırıma karşın son dönemde sık karşılaştığımız hack haberlerinden sonra borsaların gereken önemi göstermekten aciz olduklarını ifade edebiliriz. Yer yer bazı yerel -bazı da uluslararası borsalar- aldıkları yüksek komisyon oranlarına rağmen son derece vasat bir hizmet kalitesi ile ne denli sektöre hakim olmadığını göstermektedir.

Çeşitli forum sitelerinde yapılan ufak bir araştırmada bile çoğu zaman borsaların kendi hesapları ile borsalarını shilledikleri (övdükleri), bunun haricinde çoğu yatırımcının dert yakındığını görmek zor değil.

Güvenliği arttırmak çok mu zor?

Bu sorunun yanıtı hiç de zor değil aslında. Uluslararası borsalardan Coinbase ve Bittrex gibi çeşitli borsalar sahip oldukları yüksek hacim ve üyeye rağmen son derece kaliteli ve şeffaf hizmet sunabilmekte. Bu şirketlerin gelirleri göz önünde bulundurulduğunda referans olamayacağı yorumu yapılabilinir fakat daha küçük bir borsanın da alacağı benzer önlem için çok daha cüz-i bir yatırım ile güvenliği arttırabileceği tartışmasız bir gerçek.

En basit yöntem olarak çeşitli soğuk cüzdanların kullanılması ve sıcak cüzdanlarda cüz-i miktarda kripto para tutulması riskleri büyük oranda minimize edecektir.

Bu durumun yanı sıra çeşitli olağandışı hacim hareketlerini tespit edebilecek bir algoritma oluşturmak ve aşırı riskli yüzlerce işlemi bekletmeye alabilmek zor olmasa gerek. Örnek mi? Şu an konvansiyonel bankacılık sektöründe USD/TRY fiyatının 5.3 bandında olduğunu varsayalım. Misal 5 aşağısında ve 6 üzerinde gerçekleşen işlemler eğer banka dışı endeks veri ile örtüşmüyorsa işlemler yaptırılmaz ve dondurulur.

Peki bunlar yapıldıysa nasıl 13 Milyon Dolar çalınabildi?

Wash Trading şampiyonları

Çeşitli yerel borsaları ayrıntılı incelediğimizde karşımıza başka ciddi sorunlar da çıkmaktadır. Özellikle, wash trading diye tabir edilen; sahte alım-satımlar ile hacim şişirimleri dikkat çekmekte. Bu şekilde yatırımcılar yanıltılarak borsada işlem yapmaya teşvik edilmektedir. İlgili durumun mevcut Türkiye Cumhuriyeti yasalarının ihlali anlamına geldiği notunu düşmek isteriz. Benzer bir sorun nedeniyle zarara uğrayan yatırımcı hakkını yasal olarak arayabilecektir.

Tüm bu gelişmeler ile ilgili borsaları tek tek inceleyeceğimizi ve isimleriyle birlikte ayrıntılı haber paylaşımları yapacağımızı takipçilerimize ifade etmek istiyorum.

Not: Haberi yazdığımız sıralar olayın muhattabı olduğunu düşündüğümüz borsa ile iletişime geçtik. Yanıt gelir gelmez ekleme yapacağız.

Yazar Hakkında

Leave a Reply